Zwiń

Nie masz konta? Zarejestruj się

Polski Ład: Nadgodziny w samorządzie. Kiedy można je zlecić i jak za nie płacić?

Leszek Jaworski
Ten tekst przeczytasz w 15 minut
Polski złoty
Czy są jakieś limity pracy w nadgodzinach?
Shutterstock

Pracownicy księgowości i kadr w jednostkach samorządowych mieli sporo pracy w związku z wejściem w życie rozwiązań Polskiego Ładu. Te zmiany (i nowelizacje, które mają naprawić dotychczasowe zamieszanie) w niejednym urzędzie spowodowały konieczność pracy po godzinach. Tymczasem zasady jej wykonywania od lat rodzą wiele problemów. Dlaczego? Przepisy pragmatyki zawodowej samorządowców dotyczące pracy w godzinach nadliczbowych różnią się bowiem od regulacji kodeksowych. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że w odniesieniu do pracowników samorządowych wprowadzono odmienne przesłanki polecenia pracy w godzinach nadliczbowych w porównaniu do regulacji ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1162; dalej: k.p.). Zgodnie z tym ostatnim aktem prawnym polecenie pracy w godzinach nadliczbowych jest możliwe w sytuacji prowadzenia akcji ratowniczych lub istnienia szczególnych potrzeb pracodawcy. Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1282; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 834, dalej: u.p.s. lub pragmatyka) wskazuje zaś, że praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna co do zasady zawsze, gdy wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik jest zatrudniony. Przepisy u.p.s. wprowadzają więc mniejsze restrykcje niż przepisy ogólne w zakresie możliwości pracy ponadnormatywnej. Istnienie wymagań w zakresie takiej pracy nie musi – w przeciwieństwie do rygorów kodeksowych – cechować się nadzwyczajnością. Wystarczające jest wystąpienie zwykłych potrzeb jednostki. Różnice w zakresie regulacji pracy w nadgodzinach wynikające z u.p.s. i k.p. wciąż powodują komplikacje. Przede wszystkim powstaje wątpliwość, czy nieuregulowanie pewnych kwestii w u.p.s jest zamierzonym zaniechaniem ustawodawcy i czy można je wypełnić, korzystając z regulacji k.p.? Dziś odpowiadamy na te i inne pytania.

szersze przesłanki

Zgodnie z art. 42 ust. 2 u.p.s., jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, na polecenie przełożonego wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta. [ramka] Przepisy nie przewidują pisemnej formy polecenia pracy w godzinach nadliczbowych. Można go wydać w dowolnej formie. Pragmatyka nie przewiduje też obowiązku wcześniejszego zawiadamiania (uprzedzania) pracownika samorządowego o konieczności pracy w godzinach nadliczbowych, co nie znaczy, że kwestii tych nie można ustalić w regulaminie pracy lub w układzie zbiorowym pracy.