Planowane zmiany odczuje nie tylko biznes, lecz także członkowie zarządu, w tym również powołani uchwałą wspólników

Wszystko to za sprawą zmian w naliczaniu składki zdrowotnej oraz wskutek braku możliwości odliczania jej od podatku.

Wczoraj wyjaśniliśmy na przykładach, jak zmiany zaproponowane w Polskim Ładzie wpłyną na obciążenia pracowników i emerytów (patrz „Polski Ład. Kto zyska, kto straci na planowanych zmianach”, DGP nr 144/2021).

Dziś pokazujemy skutki dla przedsiębiorców oraz członków zarządów spółek.

Zarząd też ze składką

Składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. dochodu zapłacą od 2022 r. członkowie zarządu powołani uchwałą.

– Jeśli więc spółki będą chciały wypłacać im wynagrodzenie na dotychczasowym poziomie, to będą musiały przeznaczyć na ten cel więcej pieniędzy – komentuje dr Jowita Pustuł, doradca podatkowy, radca prawny z J. Pustuł i Współpracownicy Doradztwo podatkowo-prawne.

Ekspertka przypomina, że członkowie zarządu mogą otrzymywać wynagrodzenie bez zawierania ze spółką umowy o pracę czy umowy zlecenia. Podstawą wypłaty wynagrodzenia może być dla nich wyłącznie uchwała zgromadzenia wspólników o powołaniu danej osoby do zarządu.

Obecnie wypłata wynagrodzenia na podstawie takiej uchwały nie jest samodzielnym tytułem do ubezpieczeń społecznych ani do ubezpieczenia zdrowotnego.

Polski Ład. Czas negocjacji, czyli sejmowe wakacje z podatkamiZobacz również

– Oznacza to, że nie pobiera się składek ZUS, jeśli wynagrodzenie wypłacane jest wyłącznie na podstawie uchwały wspólników – wyjaśnia Jowita Pustuł i wskazuje, że takie stanowisko potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 20 maja 2020 r. (znak WPI/200000/43/389/2020).

Po zmianach przewidzianych w Polskim Ładzie wynagrodzenie otrzymywane przez członków zarządu na podstawie uchwały będzie wiązało się z obowiązkiem zapłaty 9-proc. składki na ubezpieczenie zdrowotne, której nie będzie można odliczyć od podatku. Podstawą obliczenia składki będzie kwota wynagrodzenia pobieranego z tytułu powołania do zarządu.

Stracą liniowcy…

Projektowane zmiany odczują też, jak pisaliśmy wczoraj, przedsiębiorcy rozliczający się z fiskusem liniowo. Obciążenie wzrośnie im o 50 proc.

Dziś płacą oni 19-proc. PIT i niezależnie od dochodów 9-proc. składkę zdrowotną w zryczałtowanej wysokości (obecnie 381,81 zł miesięcznie), którą w znacznej części (7,75 proc. podstawy wymiaru) odliczają od podatku.

Po zmianach zapłacą 9-proc. składkę od rzeczywistego dochodu, której nie odliczą od podatku. Z prostej kalkulacji wynika więc, że liniowcy zapłacą 19 proc. PIT plus 9 proc. składki zdrowotnej. W sumie 28 proc.

Eksperci zwracają też uwagę, że liniowcy nie skorzystają na:

• wzroście kwoty wolnej od podatku (z 8 tys. zł do 30 tys. zł), bo ich ona nie dotyczy, oraz
• podwyżce progu podatkowego (wzrost z 85 528 zł do 120 tys. zł), bo płacą podatek liniowy.

Wśród liniowców są osoby samozatrudnione, prowadzące jednoosobowo działalność gospodarczą. – Często są to poszukiwani specjaliści: menedżerowie, inżynierowie, informatycy, programiści – wskazuje Konfederacja Lewiatan.

Skutki tych zmian policzyła na przykładzie przedsiębiorcy opodatkowanego podatkiem liniowym, który osiąga 1 mln zł dochodu rocznie (nie płaci więc jeszcze 4-proc. daniny solidarnościowej). Dziś uiszcza 190 tys. zł PIT oraz zryczałtowaną 9-proc. składkę zdrowotną, której znaczną część (7,75 proc. podstawy wymiaru) odlicza od podatku. Po zmianie będzie musiał zapłacić 280 tys. zł (19 proc. podatku i 9 proc. składki zdrowotnej), tj. prawie 90 tys. więcej.

…oraz pozostali

Zmiany w składce zdrowotnej odczują również przedsiębiorcy rozliczający się według skali podatkowej (czyli stawek 17 i 32 proc.).

Pokazują to przykłady przygotowane przez Rafała Sidorowicza, doradcę podatkowego i menedżera w MDDP, oraz prawników z Kancelarii HWW Hewelt Wojnowski i Wspólnicy: Mikołaja Hewelta, adwokata, doradcę podatkowego i Mateusza Kowalskiego, aplikanta radcowskiego (patrz tabele obok).

Ulga nie dla biznesu

Prowadzący biznes nie skorzystają na uldze dla klasy średniej, bo została ona przygotowana jedynie z myślą o pracownikach (oraz osobach objętych stosunkiem służbowym). Jej celem – przypomnijmy – jest, aby zarabiający na etatach do 11 141 zł miesięcznie nie stracili na Polskim Ładzie.

Przedstawiciele MF wskazywali na konferencjach prasowych, że kompensatą dla prowadzących działalność gospodarczą będzie m.in. rozszerzenie ulgi na badania i rozwój, ulgi IP Box oraz estońskiego CIT. Nie wszyscy prowadzący biznes mogą jednak korzystać z tych rozwiązań.

Ponadto w Polskim Ładzie przewidziano pakiet zmian uszczelniających, które w dużej mierze będą dotyczyć osób prowadzących działalność gospodarczą (czytaj B3).

Uproszczone rozliczenia

Na zmianach w składce zdrowotnej stracą też osoby rozliczające się z fiskusem w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Więcej zapłacą nie tylko podatnicy, u których stawki ryczałtu pozostaną na obecnym poziomie, ale też ci, dla których zostaną one obniżone. Potwierdzają to przykłady przygotowane przez Damiana Kłosowicza, prawnika w kancelarii Staniek & Partners (patrz tabela obok).

Przypomnijmy, że od 2022 r. dla informatyków, programistów i innych zawodów z branży ITC stawka ryczałtu zmniejszy się z 15 proc. do 12 proc. Dla lekarzy, dentystów, pielęgniarek, położnych oraz dla inżynierów spadnie ona z 17 proc. na 14 proc. Według tej samej 14-proc. stawki opodatkowane będą też przychody ze świadczenia usług architektonicznych i inżynierskich, opodatkowane dziś odpowiednio stawką 17 proc. lub 15 proc. Pisaliśmy o tym wczoraj w artykule „Nowości także w ryczałcie ewidencjonowanym i karcie podatkowej” (DGP nr 144/2021).

Co istotne, od 2022 r. nowi podatnicy nie będą już mogli wybrać karty podatkowej. Będzie ona dostępna jedynie dla tych przedsiębiorców, którzy już dziś rozliczają się w ten sposób. Dla nich podstawą wymiaru składki zdrowotnej będzie kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kw. poprzedniego roku, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszana przez prezesa GUS. Od kwoty podatku nie będzie już można odliczać składki zdrowotnej. ©℗

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

* Założono brak ubezpieczenia chorobowego

Oprac. Damian Kłosowicz, prawnik w kancelarii Staniek & Partners

Jak Polski Ład wpłynie na wynagrodzenia przedsiębiorców

Przykład 1

Podatnik prowadzi zakład fryzjerski, jego miesięczny przychód wynosi 10 tys. zł, a koszty – 2 tys. zł. Podatnik opłaca składki na ubezpieczenie społeczne według standardowych wysokości.

Wyliczenia uwzględniają składkę zdrowotną (obecnie – 381,81 zł oraz po zmianach wynikających z Polskiego Ładu)

Przykład 2

Podatnik świadczy usługi informatyczne, miesięczny przychód wynosi 15 tys. zł, a koszty – 2 tys. zł. Podatnik opłaca składki na ubezpieczenie społeczne według standardowych wysokości.

Wyliczenia uwzględniają składkę zdrowotną (obecnie – 381,81 zł oraz po zmianach wynikających z Polskiego Ładu)

Przykład 3

Podatnik świadczy usługi transportowe, uzyskuje przychód 120 tys. zł rocznie, a koszty 24 tys. zł. Podatnik opłaca składki na ubezpieczenie społeczne według standardowych wysokości.

Wyliczenia uwzględniają składkę zdrowotną (obecnie – 381,81 zł oraz po zmianach wynikających z Polskiego Ładu)

Autorzy przykładów 1, 2 i 3: Mikołaj Hewelt, adwokat, doradca podatkowy, partner w Kancelarii HWW Hewelt Wojnowski i Wspólnicy oraz Mateusz Kowalski, aplikant radcowski w dziale prawa podatkowego Kancelarii HWW Hewelt Wojnowski i Wspólnicy

Przykład 4

Przykład 5

Przykład 6

Autor przykładów: 4, 5 i 6 – Rafał Sidorowicz, doradca podatkowy i menedżer w MDDP

Etap legislacyjny

Projekt nowelizacji ustawy o PIT, CIT oraz niektórych innych ustaw – w konsultacjach